Srpska pravoslavna crkva proslavlja danas Svetog proroka Iliju - Ilindan, koji je veoma poštovan svetitelj u srpskom narodu i cjelokupnom pravoslavlju kao strog i nepokolebljiv propovjednik hrišćanskih vrijednosti.
Prema predanju, Sveti Ilija je bio među prorocima koji su se na Tavoru poklonili Isusu Hristu na dan Preobraženja Gospodnjeg, kada se javio učenicima sa poukama nove vjere, pa se zato lik Svetog Ilije slika na preobraženskim prazničnim ikonama.
Sveti Ilija je prisutan i u viziji Svetog Jovana Bogoslova u kojoj se njegova uloga vezuje za budućnost hrišćanske crkve i drugi dolazak na zemlju Hrista Spasitelja – novo preobraženje kome se nada i u koji vjeruje hrišćanski svijet.
Vjeruje se da Sveti Ilija nije umro već da se živ, plamenim kočijama, vaznio na Nebo, pa se ta scena slika na prazničkim ilindanskim ikonama.
Ilija Tesvićanin rođen je u Tesvitu u Izrailju u devetom vijeku prije Hrista /816. godine/. Bio je žrtva progona cara Ahava koji je pod uticajem svoje žene Jezavelje napustio Mojsijevu vjeru i „slavio tuđe bogove“.
Prema narodnom vjerovanju i tradiciji, Sveti Ilija se vozi u vatrenim kočijama koja vuku četiri konja, iz čijih nozdrva izbija plamen, a grmljavina je tutnjava njegovih kola kojima se vozi po nebu i oblacima.
Sveti Ilija Gromovnik, kako ga još zovu u narodu, pada u najsušnije i najtoplije doba godine, a običaj je da se na taj praznik ne radi u polju – da se ne bi navukao gnjev svetitelja.
Od Svetog Ilije sunce sve milije
Smatra se da je prelaskom na hrišćanstvo, srpski narod osobine starog boga Peruna, koji je upravljao munjama i gromovima, pripisao Svetom Iliji. Zbog toga veliki broj običaja i vjerovanja potiče još iz prethiršćanskog vremena, a prorok Ilija se još naziva i „Gromovnik“.
Danas ništa ne smijete raditi kako ne biste navukli na sebe gnjev Svetog Ilije
Kada na Svetog Iliju pucaju gromovi narod kaže da to svetac gađa đavole, pa se ne valja krstiti da se đavo ne bi sakrio pod krst u koji grom ne udara. Narod kaže i da bi trebalo dobro gledati mjesto gdje grom udari jer je to znak da se tu krije nečastivi.
U narodu je čuvena i izreka da je „od Svetog Ilije sunce sve milije“ zbog vjerovanja da od drugog avgusta, kada se slavi ovaj svetac, polako prolaze vrućine.
留言